İNDİRİMLİ ORANA TABİ KDV İADE İŞLEMLERDE ATİK’LERİN KDV’SİNDEN PAY VERİLMESİ

         Sabri Arpaç Yeminli Mali Müşavir Bağımsız Denetçi Bilindiği üzere; Katma Değer Vergisi Kanununun 28 maddesinde katma değer vergisinin oranı belirlenmekte ve yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararlarına göre farklı oranlar tespi edilmektedir.

         Yürürülükte bulunan 24.12.2007 tarih ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre; genel oran olan %18’in başka; %8 ve %1 oranı da uygulanmaktadır. Katma Değer Vergisi Kanununun 29/2 nci maddesi ‘Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez.

         Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödenir.

         Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir.

         Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.‘ Şeklinde olup, bu kapsamında indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iade edilmektedir.

          Ancak, indirimli oran kapsamında katma değer vergisi iade işlemleri için edinilen, aktife kayıtlı amortismana tabi iktisadi kıymetler (ATİK) için de pay verilmesi uygulamasında farklı uygulamalar ve duraksamalar olmaktadır.

          Konu; 26/04/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliği’nde açıklanmasına ragmen yine de uygulamada bu konuda özelgeler veryilmektedir. ( 27.05.2015 tarih ve 65771276 -130 (29 -2014/4) -14 sayılı özelge).

 

         Nitekim, konu Anılan Tebliğ’in III/B-3.1.3. bölümünde; -İade Hesabına Dahil Edilebilecek Yüklenilen KDV" başlıklı bölümünde ; indirimli orana tabi işlemlerden doğan iade tutarının hesaplanmasında, önce işlemin bünyesine doğrudan giren harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler dikkate alınıp, daha sonra ilgili dönem genel yönetim giderleri için yüklenilen vergilerden pay verileceği, bu şekilde hesaplanan tutarın, azami iade edilebilir vergi tutarının altında kalması halinde, en fazla aradaki farka isabet eden tutar kadar amortismana tabi iktisadi kıymetler (ATİK) dolayısıyla yüklenilen vergilerden iade hesabına pay verilebileceği; indirimli orana tabi olmayan teslim ve hizmetler ile indirimli orana tabi işlemlerle ilgisi bulunmayan giderler dolayısıyla yüklenilen vergilerin iade hesabına dâhil edilmeyeceği, IV/A-1.3. bölümünde ise; -Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde İade Uygulaması" başlıklı bölümünde, amortismana tabi iktisadi kıymetler nedeniyle yüklenilen vergilerden, söz konusu iktisadi kıymetlerin indirimli orana tabi işlemlerde kullanılması kaydıyla, iade hesabına pay verilmesinin mümkün olduğu, söz konusu iktisadi kıymetlerin bizzat mükellef tarafından imal ve inşa edilmesi halinde ise imal ve inşa sırasında yüklenilen vergilerden, bu kıymetlerin aktife alındığı ve indirimli orana tabi işlemlerde fiilen kullanılmaya başlandığı dönemden itibaren iade hesabına pay verilebileceği, Şeklinde açıklama yapılmıştır.

         Yukarıya alınan Kanun maddesi hükmü ve Tebliğ’de yapılan açıklamalar uyarınca, indirimli orana tabi işlemlerden doğan iade tutarının hesaplanmasında ATİK’ler nedeniyle yüklenilen ancak üst sınır nedeniyle ilgili döneminde iade edilemeyen yüklenilen KDV’den, söz konusu iktisadi kıymetlerin sonraki dönemlerde de indirimli orana tabi işlemlerde kullanılması kaydıyla, iade hesabına pay verilmesi, söz konusu iktisadi kıymetlerin bizzat mükellef tarafından imal ve inşa edilmesi halinde ise imal ve inşa sırasında yüklenilen vergilerden, bu kıymetlerin aktife alındığı ve indirimli orana tabi işlemlerde fiilen kullanılmaya başlandığı dönemden itibaren iade hesabına pay verilmesi mümkündür.